• 2022-09-30

RİZE LİMANI

Riport Rize Limanı, Rize ilinde bulunan bir limandır. Bir harici port ve bir dahili porttan oluşur. İç limanda 2,5 ila 4,5 metre derinliğinde 500 metre rıhtım, 8 ila 12 metre derinliğinde 3 ana ticari rıhtım ve küçük tekneler ve balıkçı teknelerinin kullanımı için ro-ro rıhtım bulunmaktadır. Dış liman ise 200.000 ton/yıl kapasiteli yakıt ikmal tesislerine ve POAŞ'a ait pilot hizmetlere sahiptir. 2013 yılı rakamlarına göre Rize limanında 1200 gemi ve 6280 denizci kayıtlıdır. Limanın yıllık 2.500.000 ton elleçleme kapasitesi bulunmaktadır. Limanın temeli Osmanlı İmparatorluğu döneminde atılmıştır. Çaykur'daki çay fabrikasının önüne kurulan iskele ile kömür gemilerinin yükleme ve boşaltma işlemlerine başlandı. 1966 yılında balıkçı barınağı olarak yapımına başlanan liman, 1991 yılına kadar tarım  için kullanılmıştır. Liman ilk olarak 85/9194 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile ulaştırma sektörüne devredilmiş olup, Denizcilik İdaresi'ne devredilmiştir. 1997 yılında özelleştirildi ve "Riport Rize Liman İşletmeciliği Yatırım A.Ş."'ye devredildi. RİPORT ilk Özelleştiğinde,  İşletme unsurlarını tamamladı. Ekonomiyi ihracat ve ithalatla da sağlamıştır. Nakliyat firmaları nakliyat hizmeti verirken bu limanı nadiren de olsa kullanırlar. Böylece biraz da olsa nakliye Rize’de gelişmiştir.Rize Ekonomisi, 1997 yılı öncesi ve sonrasında bölgesel ekonomik kalkınmada Çay harici sanayi üretimine dayalı kalkınma hamlesi yapamamış, Rize mevcut Liman, yük, tüketim ve üretim hinterlandını geliştirememişti. Rize’de SANAYİ Ülke ve komşu illere nazaran Liman işletilmesi için yük hareketi sağlayacak uygun faaliyet ve şartları sağlayamamıştı. Rize’de Liman işletmeciliği anlayışı, Bölgesel Hinterland ve talepler doğrultusunda, Şehir içindeki liman beslenememiş ve gelişememiştir. Bu yüzden Rize nakliyat sektöründe çok gelişmiş değildir.

Taşımacılık Rize için günden güne gelişmektedir. RİPORT, makinelere rağmen komşu limanlardan farklı olarak özelleştirmeden önceki başarıyı yakalayamadı. Tarife kapsamında 1000 GRT TON'dan küçük (700 ton ile 1200 ton arası) düşük tonajlı ve pilot olmayan gemiler, TDI tarifesinde olduğu gibi, yurtiçi kargolarını liman ve ilçelerin balıkçı barınaklarına bağlı olmaksızın boşaltabilirler. RİZE GATES dahil  gemi vinçleri ve liman operasyonları RİPORT, balıkçıların demirleme yerlerinde boşaltma için 0,50 $ ve 0,10 $ ödemeye devam ederken yeni yük akışları sağlayamıyor. Rize'de halen yeterli yük, sanayi ve iç ulaşım olmadığı için liman işletmeciliğini etkileyebilecek bir takım olumsuz koşullar nedeniyle liman işletmeciliği bir üst yapı  olarak tam olarak oluşturulamamaktadır. 1997'den sonra TDI'nin arta kalan yükü ve mevcut TALEP sınırlı ve artan olduğundan, RIPORT özelleştirme sonrası acil durum önlemlerinin ötesinde büyük bir yatırım fırsatı yaratamaz. RPORT RİZE LİMANI Batıda bir liman %25, doğuda ise 80 km'lik büyük kargo hacmi, müşteri limanları; Fırsatlar, olanaklar, müşteriler, yük potansiyeli ve özelleştirme öncesi fırsatlar devam ediyor. 1997 yılına kadar TDI Rize Liman Başkanlığı İlk özelleştirme ve ilk 10 yıllık dönemle birlikte 2010 yılına kadar 1000 GRT'ye kadar olan gemiler, sınırlı yük kapasiteli TDI junior kaptanları olarak devam etti, TDI ile 0,50 USD fiyatla 60 ila 70 bin ton/yıl boşaltma yaptı. 1997 yılında Bölge'de ilk özelleştirilen limanlar arasında yer alan Rize, Hopa ve Giresun, yıllık işletme gelirinin %25'i sabit fiyatla paylaşılarak özelleştirilmiştir.

1996 yılında Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, TDI, CIRO'nun %25 hissesi ile Rize, Hopa, Trabzon, Giresun, Ordu, Tekirdağ, Antalya limanları için eş zamanlı ihale açmıştır. Ardından bazı nakliye hizmeti vermek isteyen nakliye firmaları bu şehirleri takibe almıştır. 1997'de özelleştirilemeyen Trabzon Limanı, 2003'te %25 hissesiz ve sadece sabit bir bedelle yeniden ihale edildi. 2003 yılında haksız rekabet yaratabilecek yeni koşullarda gerçekleştirilen bu özelleştirme, TDI Liman tüm envanter varlıklarını ve filosu ile birlikte 3 ila 4 milyon ton kargoyu 20 Kasım 2003 tarihinde yeni bir kiracıya devretmiştir. 20.2 milyon ABD Doları tutarındaki fiyat, 30 yıllık madencilik hakları. 21.02.2002 tarihli yönetmelik ile “Kılavuzluk hizmeti veren kamu ve özel kuruluşların aylık toplam gelirlerinin %6,5’i” bölümünde belirtilen hak sahiplerine ilişkin 8 inci maddeye EK Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile işletme sermayesine dönüştürülecektir. ve römorkör hizmetleri yapılmaktadır. "2002'den önce ilk olarak TDI'nin iptali için dava açmış, aranan %6,5 oranındaki paydan şirket sorumlu olmuş, TDI ve diğer liman ve rıhtımlar açtıkları dava sonucunda iddiayı reddedince, Danıştay Bakanlar  daha sonra KHK ile  talebi yasallaştırarak %6,5'ini bütçeye böldü TDİ zaten bütçelenmiş olan bu ödemeyi kabul etmedi ve kararnamenin zorunlu olarak uygulanmasından önce limanlar özelleştirildi. 21.02.2002 tarihli. 2019'da %3,5'lik bir artış daha eklendi ve bugün %6,5 + %3,5 toplam, %10 gelir payı Pilot, TDI ödemesi gerekirken mal sahipleri kiracılara bu bedeli ödemeye devam ediyor. Limanı 1997 ihalesi kapsamında işleten RİPORT, bu ilave pay ile yıllık 50.000$ artı işletme sermayesi hesabına %10 katkı sağlamaya devam etmektedir. Yönlendirme Hizmeti TDI %25 Döner Sermaye %10  %35 Yatırımların ve kazançların toplam gelir içindeki payı bilançomuzu ciddi şekilde etkiliyor. RİPORT Rize Limanı işletme hakkı devir sözleşmesi; tarafların karşılıklı antak kalma ile özelleştirme şartları revize edilir madde bulunmasına karşın Özelleştirme TDİ temsilcisi idare kurulu üyelerin değişimi ve düzenlenmesi harici hiç bir halde revize edilememiş, İşletme hakkı devir sözleşmesinde İşletme Rize Limanı gelirleri haricinde Cirodan %2 hisse ödenir bulunmasına rağmen uygulanmamıştır.

RİPORT RİZE LİMANI Özelleştirme öncesi 11 personel olan Liman (Rize Liman işletme şefi hariç, Odacı, evrakçı, kantarcı sayman, güvenlikçi, muhasip ve palamarcı) tüm bunlar özelleştiğinde TDİ tarafınca merkeze alınan personel,  Özelleştirme sonrası günümüzde çalışan sayısını 30 personele çıkarmış, RİPORT kendi bünyesinde işletme, idare kadrosunda, Rize Liman ile iş icra eden, yük getiren, acentelik icra eden, tedarik sağlayan, yük taşıyan, şoförlük icra eden, kumanya veren, tamirat ve Gübre-Kömür paketlemelerinde çalışan, tesislerde eleme icra eden, muhasip, denetim, kayıtçı, kantarcı, pazarlamacı, teknisyen, usta, işçi, kürekçi, operatör, kaptan, gemici vapur adamı benzer biçimde kalifiye bünye oluşturmuştur. Sektöre hizmet eden sanayi, tedarikçi dükkân ve satıcılar ile beraber; Çay ekicisi ve Çay tarımı ile ilgilenen halkın gübresini Rize Liman üstünden sorunsuz bir halde tedarik ederken,  her sene artan miktarda bu hizmetleri temin etmesini düşündüğünüzde RİPORT RİZE limanı bütün bu hisse ve Paydaşların Ailelerini bu faydaya kattığımızda sosyal etkileşim rakamına ONBİNLERE ulaşmış olursunuz. RİPORT RİZE LİMANI Liman ile alakalı öteki işler icra eden Pay ve Paydaşları dahil ettiğimizde, İstihdam yaratan öteki şirketler; kendi hizmetlerini karşılayan şirketler ile dönemsel sürekli istihdam rakamları lojistik yapanlarla beraber 150 kişiye kadar da çıkmaktadır.Limanda vinçler olsa bile. ISPS, işletme izinleri, işletme izinleri, çevre önlemleri, çöp alımları, kameralar, araç giriş kayıtları, yönetim binaları, depo, kargo hareketi, milyon dolarlık vinçler ve insan gücü sağlayamıyorsanız, işinize yaramaz. Rıhtıma yanaşmak üzere Liman Sorumlusu ORDINO verilebilmesi için liman işletme ruhsatı alınması gerekir.

Sizlere detaylı bilgilerle Rize Limanı’nı anlattık umarız ki işinize yarar.