• 2022-07-31

TÜRKİYEDE LOJİSTİĞİN ÖNEMİ

Türkiye’de Lojistiğin Önemi

Lojistik hayatımızda oldukça önemli bir yere sahiptir. Başta kullanım alanı sadece askeri alanla sınırlı olan lojistik, Sanayi devrimi’nden sonra her sektöre yayılmaya başlamıştır. Gün geçtikçe küreselleşmeye, tek bir ülke, tek bir ekonomi haline gelmeye başlayan dünyamızda ise lojistik olmadan neredeyse hiçbir şeyi yapamayız. Örneğin, bazı zorunlu veya lüks dediğimiz keyfi ihtiyaçlar için gereklidir. Bahsettiğimiz ihtiyaçlar hayat standartlarımızı belirlemektedir ve lojistik bize bu ihtiyaçları ulaştırmada en büyük rolü üstlenmektedir. Eğer lojistik gelişmemiş ve askeri alanda sınırlı kalmış olsaydı şu an evlerinizde yediğiniz gıda ürünlerini, evlerinizi temizlediğiniz temizlik ve hijyen ürünlerini, evinizi ev yapan beyaz eşyaları ve genel olarak ev eşyalarını son olaraksa sizin can sağlığınızı koruyan sağlık ürünleri ve ilaçlara ulaşamazdık. Kısaca lojistik olmadan hayat devam edemezdi. Çünkü biz farkında bile olmadan ürettiklerimizde tükettiklerimizde günlük yaşantımızda lojistik bulunmaktadır. Lojistik sayesinde en güvenli ve en kısa sürede ihtiyacımız olan ürünler bir nevi ülkemize gelmektedir.Yani ilk olarak üretim yapan fabrikalardan yola çıkıp son durak olan tüketiciye getirilene kadar geçen süreyi kapsayan süreçleri yönetmektedir. Dünya genelinde teknolojinin, ticaretin, haberleşmenin ve ulaşımın gelişmesiyle birlikte lojistik sektörü oldukça rekabet içeren bir alanda kalmıştır. Bu bir yandan iyidir çünkü Türkiye dahil diğer ülkeler kendilerini lojistik alanında hep geliştirmek ve rekabete katılmak zorundadır. Ayrıca lojistik sektörü oldukça geniş bir alana hitap etmektedir sadece ülkemiz için değil uluslararası ekonomilerde de söz hakkına sahiptir. Zamanla daha da gelişen lojistik, ar-ge çalışmaları yapılarak kullanım alanı genişletilip geliştirilmiştir. Lojistik Türkiye’deki firmalar tarafından da çok kullanılmaktadır. Bu firmalardan kastımız ise lojistik, taşıma, nakliye, ihracat, ithalat firmalarıdır. Bahsettiğimiz firmaların en önemli anahtarları anlayacağınız üzere lojistiktir. Şu an dünya üzerinde de oldukça güçlenmiş olan bu firmalar lojistiğin önemini vurgulamaktadırlar. Ülkemizdeki firmalar üretimlerini ve dağıtımlarını lojistik olmadan yapamazlar. Bir firma eğer bir ürün üretemezse veya ürettiği ürünleri müşterile ulaştıramazsa zaten batmaya makhumdur. Ülkemiz bakıldığında bu konuda oldukça titizdir, üniversitelerimizde bölüm olarak bile lojistik öğretilmektedir. Hedefimiz lojistik konusunda ne kadar uzman olabilirsek olmak ve refahımızı arttırmaktır. Lojistiğin Türkiye için önemine gelecek olursak öncelikle konumundan başlayabiliriz. Jeopolitik konumumuz sayesinde lojistiğin verimli kullanılmasında en iyi durumda olan ülkelerden biriyizdir. Asya, Avrupa ve Ortadoğu’nun bir köprüsü gibi yer alan Türkiye bu sayede ulaşım sektörü yani lojistik için oldukça avantajlıdır. Türkiyede kara, hava, demiryolu ve deniz taşımacılığı da oldukça gelişmiştir. Buna ek olarak, boru hattı taşımacılığındaki durumu da incelenmektedir. Lakin bu saydığımız jeopolitik konumu yani ülkemizin İpek Yolu güzergahında olması, kıtaların birleşim noktası olması, üç tarafı denizlerle kaplı olması gibi lojistik anlamda merkez olabilecek kadar yeterli değildir. Bu yüzden ülkemizdeki lojistik sektörü zaman zaman eleştirel yaklaşıma maruz kalmıştır. Eleştirilerin eleştiri yönü ise her şeyden önce taşımacılık türlerine, bilgi teknolojilerine ve teoriden çok pratiğe dikkat edilmesi yani fiziki, coğrafi alt yapı sağlamlaştırılmasıdır. Bunları yaparken de yasal yani finansal ve yönetsel gibi kurumsal alanlarda daha dikkatli olunmalı ve iyileştirmeler yapılması gerekmektedir.

Gelecekte ise bu iyileştirilmelerin yapılacağı öngörülmektedir çünkü şu an bile bu konu hakkında çalışmalar sürmektedir. Genel olarak bakıldığında ise lojistik sektörü Türkiye’ye çok şey katmaktadır. Türkiye’de günden güne büyümekte olan bir ekonomi vardır. Özellikle konu nakliyat ve lojistik ise bu daha da büyümektedir. Örnek vermek gerekirse 2010 yılından beri ülkemizde yüzde 12’yi aşan rakamlarda bir büyüme görmekteyizdir. Lojistiğin bir diğer etkisi ise siyasi ve ticari anlamndadır. Nakliye yapılacak ülkelerarası ile işbirlikleri ve iki tarafın da kazanacağı uluslararası ticareti geliştirme yönünde anlaşmalar yapılmaktadır. Boru hattı taşımacılığındaki durum incelenmektedir demiştik. İncelemelere göre; Türkiye’nin 2023 dış ticaret hacminin ve ihracat hedeflerinin lojistik ile aynı doğrultuda bir gelişme ve hedeflerdeki gibi büyüme beklenmektedir. Bu büyüme sayesinde de milli gelir payımız artacaktır. Daha da ileriki zamanlar içinse tratejik olarak gelişmesi ve büyümesi en olası sektörün lojistik olacağı düşünülmektedir. Böylesine gelişmeye ve büyümeye açık olan bir sektör beraberinde ülkemizi de geliştirmektedir. İhracat gelişmişlik demekse lojistik sayesinde ihracat yapabilmekteyizdir. Aynı zamanda lojistik hizmet sektörlerinden biridir. Türkiye’de turizmden sonra en fazla potansiyele sahip ikinci sektör konumundadır. Hatta 2012 yılı verilerine bakıldığında Türkiye’de lojistik sektörü ve ticari hizmetler ihracı listesinde yüzde 30’u geçen pay ve 13 milyar dolara yakın ihracat tutarı ile turizm sektörünün ardından ikinci sırada geldiğini kanıtlamış olmaktayızdır. Dünya sıralamasında ise ihracat verilerimizle 12. sıradayızdır. Eğer bu sıraya gelebildiysek büyük bir nedeni lojistik sektöründen kaynaklıdır.

Türkiye’de lojistik faaliyetlerin hep gelişmekte olduğunu söylemiştik. Bu bahsettiğimiz gelişmişlik düzeyine ulaşması ve dünyadaki diğer ülkelere, pazarlara rakip olabilmemiz iki farklı açıdan gelişmemize bakacaktır. Bu açılardan ilki, yukarıda bahsettiğimiz Türkiye’nin jeopolitik konumu itibariyle yakın çevresinde bulunan ve lojistik hizmeti verebilecek ülkeler bakımından tekel görevi görmeyi başarabilmemizdir. Bir diğer önemli açı ise ülkemizin barındırdığı demografi yatırım ve güç nedeniyle lojistik hizmetlerden yararlanacak olan kendi halkındaki üreticiler ve ihracatçılara fayda sağlayabilmemizdir. Bu sayede Türk ürünlerinin dış pazarlara erişim süresi ciddi oranda kısalacak ve maliyeti azalacaktır. İhracat talebi olumlu etkilenecektir bu durum ise ihracatın ve ekonomik büyümenin çekirdeğidir. Çekirdek, Türkiye’nin ekonomik büyüme oranının artmasını ve devamlı sürmesini sağlayacaktır.

Şimdi gelelim lojistiğin Türkiye firmaları için önemine. Bu da oldukça önem arz etmektedir çünkü eğer bir ülkenin firmaları gelişmiş ise o ülkeyi de otomatik olarak geliştirmektedir. Lojistiğin ülkemizde belli bir noktaya kadar geliştiğini ve gelişmeye de devam ettiğinden bahsetmiştik. Lojistik firmalara görünürlük sağlamaktadır. Görünürlükten kastımız satış yapılan tedarik zincirinde adını duyurmak ve tedarik zincirini iyi anlayabilmektir. Bu sayede firmalar harcamalarını kontrol altına alabilir, tedarik zincirinde herhangi bir sorun varsa çözebilmektedirler. Firmalar, hem uluslararası hem de yurt içinde sürekli rekabet içerisinde olacaklarından durmadan kendilerini geliştirmek zorunda hissedeceklerdir. Örneğin, siparişleri eksiksiz ve zamanında teslim etmeye çalışarak müşteri memnuniyetini kazanmaya çalışacaklardır. Eğer müşteriniz iyi bir deneyim yaşarsa bu size uzun ömürlü bir müşteri kazandırır demektir. Hem siparişleriniz devam edecektir hem de markanızı iyi duyuracaksınızdır. Lojistiğin bir diğer artısı ise olası kayıpları önlemesidir. Lojistik hesap konusunda gerçek bir envanter tutarak muhasebeden yararlanmaktadır. Bu sayede firmanız ne zaman hangi işlemin yapıldığını, ne kadar satış yapıldığını, stokta ne kadar ürün olduğunu hatasızca bilme imkanına sahiptir. Bu bilgilere sahipseniz de zaten herhangi bir yanlış sipariş veya nakliyatta yanlış bir yönlendirme olmayacaktır. Son olarak lojistik, giderlerini oldukça az tutmakta başarılıdır. Bu da ülkemizdeki firmalar için çok önemlidir çünkü az gider çok gelir demek refahı arttırmak demektir. Firmalar bunu doğru envanter kontrolüyle yapmaktadır. Mesela, alan ihtiyaçlarını bildiklerinden dolayı nakliye maliyetlerini azaltmaktadırlar.

İşte lojistik sektörünün önemi Türkiye’miz için bu saydıklarımız ve ileride de saymaya devam edeceklerimizdir.